وظایف منتظران در عصر ظهور

در زمان غیبت امام زمان (علیه السلام) منتظران آن حضرت چه وظایفى بر عهده دارند؟

در تفکر شیعى انتظار موعود به عنوان یک اصل مسلّم پذیرفته شده، و از آن به عنوان برترین اعمال یاد شده و تأکید شده است که منتظر فرج باشید و از رحمت خدا مأیوس نباشید (به جهت طولانى شدن غیبت) چرا که بهترین اعمال در پیش خداوند انتظار فرج است.
از بررسى اخبار و روایات معصومین(علیهم السلام)وظایفى چند در عصر غیبت براى منتظران استفاده مى شود:

1 ـ شناخت حجت خدا و امام زمان (علیه السلام): مهم ترین وظیفه ى یک فرد منتظر تلاش براى کسب معرفت نسبت به وجود مقدس امام زمان (علیه السلام) است; چرا که انسان بدون شناخت امام و منزلت او نمى تواند وظیفه ى خود را در رابطه ى با او تشخیص دهد. در روایت آمده است: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة». «هر کس بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است.»

2 ـ تهذیب نفس و کسب فضایل اخلاقى (خود سازى فردى): منتظر واقعى همیشه در صدد کسب فضایل اخلاقى و آراسته شدن به صفات خوب انسانى است.

3 ـ تلاش براى اصلاح جامعه (خود سازى اجتماعى): تلاش براى برطرف کردن مفاسد اجتماعى از طریق امر به معروف و نهى از منکر و اهتمام براى تربیت نسل مهذّب و کارا و خلاصه آماده سازى زمینه براى ظهور امام زمان (علیه السلام)یکى از وظایف منتظر واقعى است، چون تا زمینه ى ظهور فراهم نگردد امکان ظهور امام زمان (علیه السلام)میسر نخواهد شد.

4 ـ کسب آمادگى هاى فکرى و فرهنگى و نظامى براى یارى امام زمان (علیه السلام): چرا که آن حضرت پس از قیام به یارانى نیاز دارند که حداقل در یکى از عرصه ها بتواند مفید واقع گردد.

5 ـ توبه از گناهان

6 ـ اطاعت و پیروى از نایبان امام زمان (علیه السلام): همان طور که مى دانیم در زمان غیبت امام زمان (علیه السلام) مردم موظفند در تمام کارها و حوادث، به توصیه ى ائمه ى اطهار(علیهم السلام)بویژه امام زمان (علیه السلام) به فقهاى جامع الشرایط ـ که نواب عام آن حضرت هستند ـ مراجعه کنند و به احکامى که آن ها طبق موازین شرعى صادر مى کنند، عمل نمایند.

7 ـ دعا براى سلامتى امام زمان (علیه السلام) و تعجیل فرج ایشان: منتظر واقعى در هر صبح و شام با خلوص نیت از پیشگاه خداى مهربان سلامتى و ظهور امام زمان (علیه السلام)را درخواست مى نماید.

8 ـ صدقه دادن براى سلامتى امام زمان (علیه السلام)

9 ـ انجام اعمال عبادى مانند خواندن نماز و قرآن، زیارت نمودن به نیابت از امام زمان (علیه السلام)

10 ـ توجه به اماکنى که مورد عنایت امام زمان (علیه السلام) است نظیر مشاهد مشرفه، مسجد سهله، مسجد جمکران و ...

11 ـ توسل به امام زمان (علیه السلام) و زیارت آن حضرت با زیارت ها و دعاهایى که در کتب ادعیه مانند مفاتیح الجنان آمده و از آن جمله موارد ذیل است:

الف) دعاى عهد که هر روز صبح بعد از نماز خوانده مى شود: اللهم رب النور العظیم و رب الکرسى الرفیع ... ،

ب) دعاى اللهم عرفنى نفسک فانک لم ان لم تعرفنى نفسک ... این دعا در عصر روز جمعه خوانده مى شود،

ج) دعاى که براى برآورده شدن حاجات ذکر شده است و با این عبارت شروع مى شود: الهى عظم البلاء و برح الخفاء ...،

د) دعا براى سلامتى امام زمان (علیه السلام): اللهم کن لولیک الحجة ابن الحسن ...،

هـ) دعاى حضرت مهدى (علیه السلام) که با این عبارت آغاز مى شود: اللهم ارزقنا توفیق الطاعة و بعد المصیبته ...،

و) زیارت آل یاسین.

جهت توضیح بیشتر به کتابهاى (وظیفة الانام) و (شیوه هاى یارى قائم آل محمد علیه السلام) مراجعه شود.

انتظار...!

انتظار...!

صدای زمزمه های حضور رادر میان بغض های هر شبم می شنوم.

ولی تمام جعه های خوب من تهی زآمدنت.

غروب شد،سحر برفت،سکوت آمد و برفت ونم نم سپید اشک روی گونه ام روان،

آمد وبرفت تو باز هم نیامدی .

خسته ام!

ز بهر سالهای بی امان سالهای سبز انتظار وخسته از ستم،از گناه های شیعیان وباز هم...

وجمعه جمعه ندبه ام وندبه ندبه اشک وآه وباز هم ...وبازهم...وباز هم نیامدی.

بیا وبا دوباره بودنت تمام کاش های کاش من تمام کن بیا وباز هم بپاش رنگ عشق 

رنگ آبی حقیقتی را به روی ای کاش های کاش من. دلم بسی گرفته است...بهر سالهای باتو

 بودن ونبودنت،

از تو خواندن وندیدنت،از تو گفتن و... .

خواندنی ترین سروده ی من تا ابد به یاد ماغندنی. سخت ومبهمی انتهای انتها.

در جواب وحل تو وامانده ام.هر کجا می روم هرچه می روم باز هم حضور می باید و ظهور.

بوی عطر سبز پیرهنت عطر خوب آمدنت حسرت دلهای بی قرارمان شده است.

امید روح خفته ام بیا و روشنی بده به قلب های بی قرار. به بغض های بی امان 

به انتظارو انتظار وانتظار.

حجت خدا تنهاست..

 

چه‌قدر حضرت مهدی صاحب‌الزمان(علیه السلام)مهربان است نسبت به کسانی که اسمش را می‌برند و صدایش می‌زنند و از او استغاثه می‌کنند؛آن بزرگوار از پدر و مادرهم به آن‌ها مهربان‌تر است لازم نیست که انسان در پی این باشد که به خدمت حضرت ولی ‌عصر(عجل الله تعالی) تشرف حاصل کند؛ بلکه شاید خواندن دو رکعت نماز، سپس توسل به ائمه(علیهم السلام)بهترازهر تشرف باشد. ما در دریای پرتلاطم زندگی درمعرض غرق شدن هستیم؛ دستگیری حجت خدا لازم است تا سالم به مقصد برسیم. بنابراین باید به ولی عصر(عجل الله تعالی) استغاثه کنیم که مسیر را روشن سازد و ما را تا مقصد، همراه خود ببرد...

ائمه معصومین (علیهم السلام) بارها فرموده‌اند: شما خود را اصلاح کنید، ما خودمان به سراغ شما می‌آییم و لازم نیست شما به دنبال ما باشید!

تا رابطه ما با ولی امریعنی امام زمان‌مان (عج) قوی نشود، کار ما هم درست نخواهد شد و قوت رابطه ما با ولی امر(عج) هم در اصلاح نفس است.

چه‌قدربگوییم که حضرت صاحب (عج) در دل هر شیعه‌ای یک مسجد دارد!

هر کس که برای حاجتی به مکان مقدسی مانند مسجد جمکران می‌رود، باید که اعظم حاجت نزد آن واسطه فیض، یعنی فرجِ خود آن حضرت را از خدا بخواهد.

خدا می‌داند در دفتر امام زمان (عج) جزو چه کسانی هستیم! کسی که اعمال بندگان درهر هفته دو روز (روز دوشنبه و پنجشنبه)به اوعرضه می‌شود. همین‌قدر می دانیم که آن طوری که باید باشیم، نیستیم!

آیا می‌شود رییس و مولای ما حضرت ولی عصر (عج) ازدست ما غمگین ومحزون باشد و ما خوشحال باشیم؟! ...

از آیت الله بهجت (رحمت الله علیه)

کاش من هم بچه قم بودم!

قم قبل از اسلام به صورت چند قلعه بوده که عده‏ای زرتشتی و یهودی در آن زندگی می‏کردند. بعد از اسلام با آمدن اشعری‏ها (که اصالتا شیعه و یمنی تبار بوده‏اند)، کم کم این سرزمین توسعه یافت. در اوائل قرن اول و در سال 23 هجری شهر قم توسط لشکر اسلام فتح گردید و رفت و آمد مسلمانان عرب به قم آغاز شد. نخستین کسانی که از اشعری‏ها به قم آمدند عبدالله بن سعد و عبدالله احوص و عبدالرحمن و اسحاق از فرزندان سعد بن مالک بن عامر اشعری بودند و به این ترتیب ارتباط شیعیان خالص علوی با قم برقرار شده و مامن شیعیان گردید. از آن زمان مردم قم به مذهب اهل بیت علیهم السلام علاقه خاصی پیدا کرده و به همین جهت مورد سختگیری و بی مهری خلفای حاکم و ستمگر عصر خود بودند.

شهر قم قبل از ورود حضرت معصومه علیها السلام از آبادانی ظاهری بی بهره بود و اهالی شیعی مذهب آن در اثر بی‏توجهی حاکمان مورد آزار و اذیت‏بودند، اما از لحاظ ایمان و اعتقاد مذهبی، این شهر بهترین فضای معنوی را داشته و زمینه پذیرش اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و یاران با وفای آنان در این منطقه کاملا فراهم بود.¹

به همین جهت امامان معصوم علیهم السلام در مناسبت‏های مختلف، شهر قم و اهالی آن را مورد عنایت قرار داده و عبارات زیبایی را که حاکی از علاقه‏مندی آن بزرگواران به این خطه ایران بود، بیان می‏کردند. حتی گاهی ائمه اطهار با فرستادن تحفه‏ها و هدایا اهل قم را مفتخر می‏ساختند. از جمله می‏توان به ابی جریر زکریا بن ادریس و زکریا بن آدم و عیسی بن عبدالله و چند نفر دیگر اشاره نمود که به افتخار اخذ هدایای ارزشمندی همچون انگشتری و جامه و کفن از دست مبارک ائمه هدی علیهم السلام نائل شدند. ²

به نظر می‏رسد تعداد اخبار و احادیثی که در مورد شهر قم از ائمه اطهار علیهم السلام روایت‏شده است درباره هیچ یک از شهرهای ایران روایت نشده است. مرحوم شیخ حسین مفلس در کتاب «تحفة الفاطمیین‏» چهل حدیث در باره قم نقل کرده است.³

شهر قم قبل از ورود حضرت معصومه علیها السلام از آبادانی ظاهری بی بهره بود و اهالی شیعی مذهب آن در اثر بی‏توجهی حاکمان مورد آزار و اذیت‏بودند، اما از لحاظ ایمان و اعتقاد مذهبی، این شهر بهترین فضای معنوی را داشته و زمینه پذیرش اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و یاران با وفای آنان در این منطقه کاملا فراهم بود.

در کتاب‏های معتبر شیعی همچون بحارالانوار; سفینة البحار و مستدرک سفینة البحار و... در این رابطه روایات جامع و قابل توجهی نقل شده است. برای آشنایی بیشتر به برخی از این روایات اشاره می‏کنیم:

1- سلام بر اهل قم

امام صادق علیه السلام روزی با اشاره به عیسی بن عبدالله قمی فرمود: «سلام بر مردم قم! خداوند شهرهای آنان را با

باران سیراب کند و برکت‏ها را بر آنان نازل کند و بدی‏های آنان را به خوبی مبدل گرداند. آن‏ها اهل رکوع و سجود و قیام و قعودند. آنان فقیه و دانشمند و اهل درک حقایق و روایت و عبادت نیکو هستند».⁴

2- راهی به سوی بهشت

صفوان بن یحیی کوفی معروف به بیاع سابری از نزدیکترین و مطمئن‏ترین یاران امام رضا علیه السلام می‏گوید: روزی در حضور امام رضا علیه السلام نشسته بودم که از شهر قم و اهالی آن سخن به میان آمد و اینکه آنان در زمان ظهور حضرت ولی عصر علیه السلام به سوی آن بزرگوار میل خواهند کرد. در این لحظه امام هشتم علیه السلام به اهل قم درود فرستاده و فرمود: «رضی الله عنهم، ثم قال: ان للجنة ثمانیة ابواب و واحد منها لاهل قم; و هم خیار شیعتنا من بین سائر البلاد، خمر الله تعالی ولایتنا فی طینتهم;⁵ خداوند از آنان خشنود باشد، سپس فرمود: همانا بهشت دارای هشت در است که یکی از آن درها مخصوص مردم قم است. آنان شیعیان برگزیده ما در میان سایر شهرها هستند. خداوند ولایت و محبت ما [اهل بیت] را با طینت آنان عجین کرده است.»

3- پایگاه یاران مهدی علیه السلام

عفان بصری می‏گوید: روزی امام صادق علیه السلام به من فرمود: «اتدری لم سمی قم؟ قلت: الله و رسوله و انت اعلم. قال: انما سمی قم لان اهله یجتمعون مع قائم آل محمد - صلوات الله علیه - و یقومون معه و یستقیمون علیه و ینصرونه; آیا می‏دانی چرا شهر قم را «قم‏» نامیده‏اند؟ عرض کردم: خدا و پیغمبرش و شما آگاهترید. امام علیه السلام فرمود: قم نامیده شده است‏برای اینکه اهل آن با قائم آل محمد صلی الله علیه و آله همراه می‏شوند و با او قیام نموده و بر او استقامت می‏ورزند و او را یاری می‏رسانند.»⁶

در این روایت نقش مردم قم و ساکنین این شهر مقدس در حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السلام مشخص شده است. با توجه به این حدیث، اهالی قم به ویژه دانایان و آگاهان آن، وظیفه‏ای مهم‏تر و مسؤولیت‏سنگین‏تری نسبت‏به سایر شهرهای ایران به دوش می‏کشند و این حقیقت، تلاش آنان را در زمینه‏سازی برای حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السلام بیشتر از سایر سرزمین‏ها می‏طلبد.

سلام بر مردم قم! خداوند شهرهای آنان را با باران سیراب کند و برکت‏ها را بر آنان نازل کند و بدی‏های آنان را به خوبی مبدل گرداند. آن‏ها اهل رکوع و سجود و قیام و قعودند. آنان فقیه و دانشمند و اهل درک حقایق و روایت و عبادت نیکو هستند.

4- شهر قم در قرآن و وعده پیروزی بر اسرائیل

پیشوای ششم روزی با یاران خود نشسته و قرآن تلاوت می‏کرد تا به این آیه رسید: «فاذا جاء وعد اولیهما بعثنا علیکم عبادا لنا اولی باس شدید فجاسوا خلال الدیار و کان وعدا مفعولا»⁷ ; «[ای بنی اسرائیل! ] پس هنگامی که وعده [تحقق] نخستین آن دو فرا رسد، بندگانی از خود را که سخت نیرومندند بر شما می‏گماریم; تا میان خانه‏ها [یتان] به جست و جو در آیند، و این تهدید تحقق یافتنی است.»

یاران امام در این لحظه پرسیدند: «جعلنا فداک من هؤلاء؟ فقال: ثلاث مرات، هم والله اهل قم ⁸ ; جانمان به فدای تو، این گروه چه کسانی هستند؟ امام صادق علیه السلام سه بار فرمود: به خدا سوگند! آنان اهل قم هستند.»

5- پناهگاه فرزندان حضرت زهرا علیها السلام

امام جعفر صادق علیه السلام فرمود: «اذا اصابتکم بلیة و عناء فعلیکم بقم فانه ماوی الفاطمیین ⁹ ; هرگاه [در تنگناهای زندگی قرار گرفتید و] بلاها و مصیبت‏ها به شما روی آورد، به سوی قم بروید; چون آنجا پناهگاه فرزندان فاطمه علیها السلام است.»

چنانکه اشاره شد، روایات متعددی از ائمه اطهار علیهم السلام در تجلیل و تقدیر از قم و اهل آن وارد شده است و در آن‏ها، شهر قم با القاب و عناوین ویژه‏ای مورد تجلیل قرار گرفته است، از جمله آن‏ها نام‏های زیر می‏باشد: قم (شهر قیام)، حرم اهل بیت، شهر امن و امان، مرکز یاران ائمه، قطعه‏ای از بیت المقدس، کانون شیعیان، آسایشگاه انسان‏های با ایمان، مجمع انصار المهدی علیه السلام، سرزمین مقدس، پرتگاه و محل سقوط ستمگران و گردنکشان، منبع علم و فضیلت و تقوی، سالم‏ترین شهرها و غیره.

6- اگر مردم قم...

با این همه فضائل و مناقب که در مورد شهر قم و ساکنان آن در سیره و سخن اهل بیت علیهم السلام وارد شده است، باید توجه داشت که این‏ها مشروط به تداوم ایمان و اعتقاد به ارزش‏های اسلامی و ادامه راه اهل بیت علیهم السلام توسط مردم قم می‏باشد و گرنه اگر کسی خیال کند که چون قمی هست و یا اینکه در شهر قم زندگی می‏کند و بدون عمل، مشمول این رحمت و برکات الهی خواهد شد، به خیالی باطل و پنداری بی‏پایه و سست دچار شده است; چرا که امام صادق علیه السلام فرمود: «تربة قم مقدسة و اهلها منا و نحن منهم، لا یریدهم جبار بسوء الا عجلت عقوبته; ما لم یخونوا اخوانهم (و ما لم یحولوا احوالهم)، فاذا فعلوا ذلک سلط الله علیهم جبابرة سوء! ; خاک قم مقدس است و ساکنان آن از ما اهل بیت هستند و ما هم از آن‏هائیم، هیچ حاکم [گردنکش و] ستمگری به آن‏ها قصد سوء نمی‏کند مگر اینکه خداوند در عذاب او تعجیل می‏فرماید. البته به شرط آنکه [اهل قم] به برادران خود خیانت نکنند (و احوال خود را تغییر ندهند)، زیرا در آن صورت خداوند متعال ستمگران بیدادگر را بر آنان مسلط خواهد کرد.»

---

1) تاریخچه قم، ص‏16.

2) تاریخ مذهبی قم، ص‏92.

3) همان.

4) بحارالانوار، ج‏57، ص‏217; مستدرک سفینة البحار، ج‏8، ص‏598.

5) بحار الانوار، ج 57، ص 216.

6) بحارالانوار، ج 57، ص 216 و معجم احادیث المهدی علیه السلام، ج 3، ص 474.

7) اسراء/ 5.

8) بحارالانوار، ج‏57، ص‏216.

9) همان، ص‏215.

10) ماهنامه کوثر، ش‏9، ص‏73 و 74 با اختصار.

SMS میلاد حضرت معصومه (سلام الله علیها)

میلاد بانوی مهر و وفا، مظهر جود و سخا، حضرت معصومه علیهاالسلام مبارک باد . . .

به یمن میلادت، ذره ذره نور می‏شویم و قطره قطره حضور

و دل را به سرای کرامتت دخیل می‏بندیم تا در روز مقدس تولد تو با دست‏های پاکت تطهیر شویم . . .

بانویم معصومه علیهاالسلام

میلادت، نور به چشم‏ها می‏پاشد و سرور به دل‏ها

و رایحه بهشتی‏ات، مشام دل را با عطر خوش حضور می‏نوازد

 میلادت مبارک

برآیینه جمال داور صلوات / بر روشنی چشم پیمبر صلوات

برحضرت معصومه فروغ سرمد / بر دسته گل موسی جعفرصلوات . . .

میلاد نور دیده رضا، کعبه دل‏ها، حضرت معصومه علیهاالسلام خجسته باد

معصومه جان! عطر میلاد تو، چون نسیم بهشتی است که مشام دل‏ها را می‏نوازد

میلادت مبارک

حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها)

دیده به جهان گشود و در بوستان معنویت، نسیم سبز بشارت وزیدن گرفت . . .

معصومه فلسفه شیدایى است و غزل ماندن و بودن

معصومه نگین ایران است که درقم، شهر اقامه مى درخشد . . .

بانویم معصومه علیهاالسلام

نگاه معصومانه‏ات، امید را در دل خسته زمین می‏رویاند و رایحه پاک بهشتی‏ات، نسیم را به وجد می‏آورد.

سلام بر تو، بانوی آب‏ها و آیینه‏ها

سلام بر تو، زیباترین مطلع غزل‏های عاشقی

سلام بر نجابت دست‏ها و کرامت نگاه‏هایت

«اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا فاطمة معصومه»

روز میلاد توست و تو روشنی به ما هدیه می‏دهی و ما با دستانی پر از روشنی

از این حُسن بازمی‏گردیم؛ با دل‏هایی که در حوضچه چشمانمان با آب دیده تطهیر شده است.

روز میلاد تو هر روز در ما تکرار می‏شود، ای تکرار روشنی در روح و روان ما . . .

مژده باد طلوع تو ای معصومه زکیّه که بارقه شهاب تو

روشنایی دیگر در شب‏های مناجات اهل زمین است . . .

معصومه، یعنی قداست مریم و عصمت فاطمه و ادامه قصه غصه‏های زینب در جست‏وجوی برادر . . .

خجسته باد میلاد بانوی قدسیه مطهره

فاطمه معصومه علیهاالسلام که بارگاه نورانی‏اش محل دایمی نزول فرشتگان بر زمین و دروازه بهشت است.

بانویم معصومه (ع)! شرافتِ زن در یاد توست، آن‏هنگام که قدسیان بر گلدسته‏های نورانی‏ات سلام می‏فرستند.

آیتی از خداست معصومه(علیها السلام)

لطف بی‏انتهاست معصومه(علیها السلام)

ای مظهر عصمت خدا معصومه / کن مرحمتی به سوی ما معصومه

ازما تورضا باش به جان زهرا / ای نام برادرت رضا،معصومه . . .

آنکه قبرش به قم سنگر عصمت است

بهرایرانیان باعث رحمت است

ماهمه ریزه خوار، او ولی نعمت است

مظهر عصمت کبریا خوش آمد . . .