امام حسن عسکری (ع ) 8 ربیع الثانی سال 232 هجری در مدینه چشم به جهان
گشود . مادر بزرگوار آن حضرت سوسن ، در سفری که امام به سامرا داشت با
ایشان همراه شد و در سامرا از دنیا رفت .
امام یازدهم بیانی شیرین
و جذاب داشت و مفسری بی نظیر برای قرآن مجید بود . وی راه مستقیم عترت و
شیوه صحیح تفسیر قرآن را در ایام عمر کوتاه خود برای مردم و بویژه اصحاب
بزرگوارش روشن کرد .
دوران عمر 29 ساله امام حسن عسکری (ع) به سه
دوره تقسیم می شود . دورهای 13 ساله در مدینه، زمانی 10 ساله در سامرا و
امامت آن حضرت نیز دوره ای 6 ساله بود که سال از این مدت را آن حضرت در
زندان به سر برد .
عمر امام کوتاه، اما بسیار پربرکت بود بطوریکه
تنها در مدت شش سال امامت، آثار مهمی در حوزه تفسیر قرآن، نشر احکام و
مسائل فقهی از ایشان برجای ماند .
القاب امام حسن عسکری (ع)
عسکری:
در عصر امام انقلابها و حرکتهای زیادی بصورت مسلحانه علیه خلافت بنی عباس
صورت می گرفت، بعضی از آنها شیعی بود مثل نهضت یحیی بن عمر طالبی که بر
کوفه تسلط یافت و زندانیان را آزاد کرد. اینگونه قیامها خلافت عباسی را
هراسان ساخته بود. بویژه اگر رهبری آن را شخصیت بی نظیری مثل امام عسکری
(ع) عهده دار می شد.
از سویی دیگر طبق احادیث منقول از پیامبر اکرم
(ص) خلفای بنی عباس می دانستند که حضرت مهدی از خاندان علی و فاطمه است و
اوست که بساط ستمگری را بر می چیند و عدالت و قسط را برقرار می کند. بدین
جهت هر چه تاریخ ولادتش نزدیکتر می شد سختگیریهای آنان بیشتر می شد .
امام
هادی را به همراه فرزند بزرگوارش به سامرا احضار کردند تا کاملا آن حضرت
را زیر نظر داشته باشند که البته به این هم اکتفا نکردند، آنان را در
سامرا و محله ای به نام عسکر سکونت دادند تا از دید نظامیان پنهان نمانند
و رفت و آمدهای آنان را کنترل کنند، بر این اساس هر دو امام به عسکریین
لقب یافتند.
زکی: پاکی ناب و خالص صفت همه امامان معصوم است که
دشمنان نیز با علم به آن سعی می کردند این ویژگی را هدف گرفته و چهره
امامان را خدشه دار کنند. زکی یعنی پاک و آراسته .
صامت: یکی از صفات ارزشمند و متعالی انسانی سکوت و لب فروبستن از سخنان بی فایده و غیر اخلاقی است.
همین
صفت حضرت بود که گاه موجب هدایت انسانها می گشت . در مورد آن حضرت می
گفتند او جز به ذکر خدا سخن نمی گوید، بدین خاطر حضرت به صامت لقب یافت.
صفات
دیگری نیز برای آن حضرت از قبیل خالص (منزه از هر عیب)، هادی (هدایت
کننده)، سراج (چراغ فروزنده)، تقی (پرهیزکار و تقواپیشه) ذکر شده است که
هر کدام پرتوی از نور پرفروغ آن حضرت است.